Emma Donoghue "Pokój"

Dziś po raz kolejny siedzę przed laptopem i nie wiem, co mam napisać, Są powieści, które na długo zapadają w pamięć, nie pozwalają o sobie zapomnieć, szokują. Moim zdaniem Pokój należy do tej grupy.

Siedem lat temu Stary Nick porwał młodą studentkę i uwięził ją w pokoju, który stał się jej więzieniem. Porywacz przychodził do swojej ofiary, gwałcił ją i spłodził z nią syna, pięcioletniego obecnie Jacka. Matka robi wszystko, by zapewnić dziecku namiastkę normalnego życia. Nie jest to łatwe. Jack śpi bowiem w szafie, w której liczy skrzypnięcia łóżka Mamy. Wie, że nie może wyjść z niej, gdy przychodzi do nich Stary Nick. Chłopiec nie zdaje sobie sprawy z tego, że poza Pokojem istnieje inny świat. Matka postanawia mu to uświadomić. Pokój opisuje codzienność dwojga zakładników, widzianą oczami dziecka. Czy uda im się kiedykolwiek wyjść z więzienia?

Nie byłam w stanie przeczytać dziennie więcej niż 20 stron tej powieści. Wielokrotnie zalewałam się nad nią łzami. Czytanie Pokoju sprawiało mi ból. Matka starała się zapewnić synowi w miarę normalne życie, bezpieczeństwo i wszystko to, co było im potrzebne do przeżycia. Nadal sypiała ze swoim oprawcą. Wiedziała, że jeśli go zezłości, skaże siebie i Jacka na śmierć.

Podziwiam matkę chłopca, że w tak trudnej sytuacji potrafiła dać synowi w miarę szczęśliwe dzieciństwo. Bawiła się z nim i robiła wszystko, by niczego mu nie zabrakło, poświęcając samą siebie. Czułam jej miłość do dziecka. Była okupiona cierpieniem, ale prawdziwa.

Tak, jak pisałam, codzienność dwojga zakładników poznajemy z perspektywy małego dziecka. Jego wypowiedzi były wypełnione błędami i neologizmami. Chłopczyk jest bardzo bacznym obserwatorem. Nie chodzi do szkoły, ale jest mądry. Skradł moje serce. 

Z tego, co mi wiadomo, autorka napisała tę książkę pod wpływem historii Elisabeth Fritzl, która przez wiele lat była więziona przez ojca w piwnicy. Ojciec gwałcił ją i spłodził z nią kilkoro dzieci. Do tej pory nie potrafię zrozumieć, jak można zrobić coś takiego drugiemu człowiekowi. Pewnie nigdy tego nie zrozumiem.

Pokój to jedna z najtrudniejszych powieści, z jakimi przyszło mi się zmierzyć. Nawet nie macie pojęcia, ile kosztuje mnie napisanie tego tekstu. Zdaję sobie sprawę z tego, że nie każdy będzie chciał przeczytać tę książkę. Nie mam o to do nikogo pretensji. To bardzo trudna powieść. Sami zdecydujcie, czy chcecie ją przeczytać.

Emma Donoghue

Pokój

Wydawnictwo Sonia Draga

Katowice 2016